Sarkoidoza narządu wzroku
: 04 października 2017, 20:52Sarkoidoza narządu wzroku
EPIDEMIOLOGIA
Do zajęcia narządu wzroku, w zależności od rasy, dochodzi u 10-80% chorych:
- populacja Japonii 64-80%
- rasa afroamerykańska 30-60%
- rasa kaukaska 10-30%
W Polsce sarkoidoza oczu występuje u ok. 20% chorych, z czego duży odsetek ma przebieg bezobjawowy
Największa zachorowalność na sarkoidozę oczu występuje między 20-40r.ż., drugi rzut przypada miedzy 40-60r.ż.
----------------------------------------------------------------------
OBJAWY
Aparat ochronny oka, objawy okołogałkowe:
- asymetria ustawienia gałek ocznych (jednostronny wytrzeszcz)
- zaburzenie ruchomości gałek ocznych
- dwojenie
- ból w kwadrancie górnym zewnętrznym
- łzawienie / suche oko
- zmiany na skórze powiek
Odcinek przedni oka:
ostre zapalenie błony naczyniowej:
- ból
- światłowstręt
- zaczerwienienie oka
przewlekłe zapalenie błony naczyniowej:
- zamglone widzenie
Zapalenie części pośredniej błony naczyniowej:
- męty w ciele szklistym
Zapalenie tylnej części błony naczyniowej:
- męty
- zamazane widzenie
- fotopsje (błyski światła)
- pogorszenie widzenia
Zajęcie nerwu II
- pogorszenie widzenia
- ubytki w polu widzenia
- zaburzenia widzenia barw
- zaniewidzenie
- zaburzenia reakcji źrenicy na światło
-----------------------------------------------------------------------
SARKOIDOZA - PODSTAWOWE BADANIA OKULISTYCZNE
(te ktore powinien wykonać lekarz u chorego na sarkoidozę, w czasie rutynowej kontroli)
- badanie ostrości wzroku
- badanie pola widzenia
- badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego
- badanie wydzielania łez testem Schirmera
- badanie odcinka przedniego
- badanie dna oka w lampie szczelinowej
SARKOIDOZA - SZCZEGÓŁOWE OKULISTYCZNE BADANIA DIAGNOSTYCZNE
- badanie w lampie szczelinowej
- angiografia fluoroscencyjna
- angiografia indocjaninowa
- tomografia optyczna – OCT
- USG gałki ocznej/ oczodołu
- badania obrazowe MRI, FDP-PET, TK, scyntygrafia z użyciem Galu
Jeżeli w czasie badań podstawowych zauważy się coś niepokojącego, chory powinien zostać skierowany na badania specjalistyczne i tutaj podstawowym badaniem jest tomografia optyczna – OCT, oraz angiografia, które powinny dać odpowiedź na wszystkie pytania.
----------------------------------------------------------------------
ZMIANY W NARZĄDZIE WZROKU W BADANIACH OBRAZOWYCH
czyli co może zobaczyć lekarz podczas ww badań
Zmiany okołogałkowe:
- nacieczenie gruczołów łzowych
- asymetria ustawienia gałek ocznych
- guz oczodołu
- ziarniniaki powieki
- ziarniniaki spojówki
- ziarniniaki w obrębie załamka dolnego powiek
Zmiany rogówkowe:
- złogi wapnia w powierzchownych warstwach istoty właściwej rogówki
Zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej:
- osady rosowate – zapalenie ostre
- osady sadłowate – zapalenie przewlekłe
- guzki Koeppego
- guzki Bussaca
- zrosty tęczówkowo-soczewkowe
- pojedyncze ziarniniaki beleczkowania
- mnogie ziarniniaki beleczkowania
Zapalenie części pośredniej błony naczyniowej:
- kule śnieżne
- sznur pereł
Zapalenie tylnej części błony naczyniowej:
- ziarniniaki siatkówki – objaw Andersa
- zapalenie okołożylne
- ogniskowe zapalenie błony naczyniowej
- objaw kapiącej świecy
- zlewające się nacieki naczyniówki
- mnogie ziarniniaki naczyniówkowo-siatkówkowe
Zmiany w obrębie nerwu wzrokowego:
- mnogie ziarniniaki tarczy nerwu wzrokowego
- pojedyncze ziarniniaki tarczy nerwu wzrokowego oraz naczyniówkowo-siatkówkowego
- obrzęk zapalny
- ziarniniaki naczyniówkowo-siatkówkowe
- obrzęk tarczy nerwu II wtórny do zajęcia CUN
-----------------------------------------------------------------------
POWIKŁANIA
- torbielowaty obrzęk plamki
- zaćma wtórna
- jaskra wtórna
- neowaskularyzacja siatkówkowa lub tarczy nerwu II
- keratopia taśmowata
- zespół suchego oka
----------------------------------------------------------------------
ROKOWANIE
W większości przypadków rokowanie jest dobre.
U pacjentów w zaawansowanym wieku, płci żeńskiej, z przewlekłą postacią choroby, z zapaleniem tylnego odcinka błony naczyniowej, powikłanego obrzękiem plamki – rokowanie może być poważne.
----------------------------------------------------------------------
LECZENIE
Zapalenie odcinka przedniego:
- kotykosteroidy – miejscowo
- mydriaki/cykloplegiki - miejscowo
Zapalenie części pośredniej/części tylnej:
- kortykosteroidy – pod spojówkę, pod torebkę Teona, pozagałkowo, doszklistkowo
Zapalenie n.ii / masywne zapalenie błony naczyniowej:
- kortykosteroidy ogólnie
Neowaskularyzacja (NVD/NVE):
- PFK laserowa
- ranibizumab - iniekcje doszklistkowe
Masywne zmiany w ciele szklistym
- witrektomia
Zaćma, guzy oczodołu:
- leczenie operacyjne
Jaskra:
- leczenie w zależności od przyczyny
Zespół suchego oka:
- lubrykanty – miejscowo
----------------------------------------------------------------------
WAŻNE!
Każdy pacjent z sarkoidozą powinien być zbadany przez okulistę raz na dwa lata, nawet jeśli nie zgłasza dolegliwości ocznych.
Leczenie ogólne kortkosteroidami postaci płucnej, nie wyklucza trwania zapalenia w obrębie gałki ocznej.
EPIDEMIOLOGIA
Do zajęcia narządu wzroku, w zależności od rasy, dochodzi u 10-80% chorych:
- populacja Japonii 64-80%
- rasa afroamerykańska 30-60%
- rasa kaukaska 10-30%
W Polsce sarkoidoza oczu występuje u ok. 20% chorych, z czego duży odsetek ma przebieg bezobjawowy
Największa zachorowalność na sarkoidozę oczu występuje między 20-40r.ż., drugi rzut przypada miedzy 40-60r.ż.
----------------------------------------------------------------------
OBJAWY
Aparat ochronny oka, objawy okołogałkowe:
- asymetria ustawienia gałek ocznych (jednostronny wytrzeszcz)
- zaburzenie ruchomości gałek ocznych
- dwojenie
- ból w kwadrancie górnym zewnętrznym
- łzawienie / suche oko
- zmiany na skórze powiek
Odcinek przedni oka:
ostre zapalenie błony naczyniowej:
- ból
- światłowstręt
- zaczerwienienie oka
przewlekłe zapalenie błony naczyniowej:
- zamglone widzenie
Zapalenie części pośredniej błony naczyniowej:
- męty w ciele szklistym
Zapalenie tylnej części błony naczyniowej:
- męty
- zamazane widzenie
- fotopsje (błyski światła)
- pogorszenie widzenia
Zajęcie nerwu II
- pogorszenie widzenia
- ubytki w polu widzenia
- zaburzenia widzenia barw
- zaniewidzenie
- zaburzenia reakcji źrenicy na światło
-----------------------------------------------------------------------
SARKOIDOZA - PODSTAWOWE BADANIA OKULISTYCZNE
(te ktore powinien wykonać lekarz u chorego na sarkoidozę, w czasie rutynowej kontroli)
- badanie ostrości wzroku
- badanie pola widzenia
- badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego
- badanie wydzielania łez testem Schirmera
- badanie odcinka przedniego
- badanie dna oka w lampie szczelinowej
SARKOIDOZA - SZCZEGÓŁOWE OKULISTYCZNE BADANIA DIAGNOSTYCZNE
- badanie w lampie szczelinowej
- angiografia fluoroscencyjna
- angiografia indocjaninowa
- tomografia optyczna – OCT
- USG gałki ocznej/ oczodołu
- badania obrazowe MRI, FDP-PET, TK, scyntygrafia z użyciem Galu
Jeżeli w czasie badań podstawowych zauważy się coś niepokojącego, chory powinien zostać skierowany na badania specjalistyczne i tutaj podstawowym badaniem jest tomografia optyczna – OCT, oraz angiografia, które powinny dać odpowiedź na wszystkie pytania.
----------------------------------------------------------------------
ZMIANY W NARZĄDZIE WZROKU W BADANIACH OBRAZOWYCH
czyli co może zobaczyć lekarz podczas ww badań
Zmiany okołogałkowe:
- nacieczenie gruczołów łzowych
- asymetria ustawienia gałek ocznych
- guz oczodołu
- ziarniniaki powieki
- ziarniniaki spojówki
- ziarniniaki w obrębie załamka dolnego powiek
Zmiany rogówkowe:
- złogi wapnia w powierzchownych warstwach istoty właściwej rogówki
Zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej:
- osady rosowate – zapalenie ostre
- osady sadłowate – zapalenie przewlekłe
- guzki Koeppego
- guzki Bussaca
- zrosty tęczówkowo-soczewkowe
- pojedyncze ziarniniaki beleczkowania
- mnogie ziarniniaki beleczkowania
Zapalenie części pośredniej błony naczyniowej:
- kule śnieżne
- sznur pereł
Zapalenie tylnej części błony naczyniowej:
- ziarniniaki siatkówki – objaw Andersa
- zapalenie okołożylne
- ogniskowe zapalenie błony naczyniowej
- objaw kapiącej świecy
- zlewające się nacieki naczyniówki
- mnogie ziarniniaki naczyniówkowo-siatkówkowe
Zmiany w obrębie nerwu wzrokowego:
- mnogie ziarniniaki tarczy nerwu wzrokowego
- pojedyncze ziarniniaki tarczy nerwu wzrokowego oraz naczyniówkowo-siatkówkowego
- obrzęk zapalny
- ziarniniaki naczyniówkowo-siatkówkowe
- obrzęk tarczy nerwu II wtórny do zajęcia CUN
-----------------------------------------------------------------------
POWIKŁANIA
- torbielowaty obrzęk plamki
- zaćma wtórna
- jaskra wtórna
- neowaskularyzacja siatkówkowa lub tarczy nerwu II
- keratopia taśmowata
- zespół suchego oka
----------------------------------------------------------------------
ROKOWANIE
W większości przypadków rokowanie jest dobre.
U pacjentów w zaawansowanym wieku, płci żeńskiej, z przewlekłą postacią choroby, z zapaleniem tylnego odcinka błony naczyniowej, powikłanego obrzękiem plamki – rokowanie może być poważne.
----------------------------------------------------------------------
LECZENIE
Zapalenie odcinka przedniego:
- kotykosteroidy – miejscowo
- mydriaki/cykloplegiki - miejscowo
Zapalenie części pośredniej/części tylnej:
- kortykosteroidy – pod spojówkę, pod torebkę Teona, pozagałkowo, doszklistkowo
Zapalenie n.ii / masywne zapalenie błony naczyniowej:
- kortykosteroidy ogólnie
Neowaskularyzacja (NVD/NVE):
- PFK laserowa
- ranibizumab - iniekcje doszklistkowe
Masywne zmiany w ciele szklistym
- witrektomia
Zaćma, guzy oczodołu:
- leczenie operacyjne
Jaskra:
- leczenie w zależności od przyczyny
Zespół suchego oka:
- lubrykanty – miejscowo
----------------------------------------------------------------------
WAŻNE!
Każdy pacjent z sarkoidozą powinien być zbadany przez okulistę raz na dwa lata, nawet jeśli nie zgłasza dolegliwości ocznych.
Leczenie ogólne kortkosteroidami postaci płucnej, nie wyklucza trwania zapalenia w obrębie gałki ocznej.